
T.C. Ticaret Bakanlığı himayelerinde, İstanbul Ekonomik Araştırmalar Derneği (İEAD) tarafından düzenlenen “Yapay Zekâ Çağında E-Ticaretin Geleceği Zirvesi”, İstanbul’da gerçekleşti. TOBB Türkiye E-Ticaret Sektör Meclisi, Elektronik Ticaret İşletmecileri Derneği (ETİD) ve DEİK Dijital Teknolojiler İş Konseyi’nin destekleriyle düzenlenen zirvede; rekabet, regülasyon ve tüketici deneyimi odağında e-ticaretin geleceği konuşuldu. Zirvenin açılış konuşmalarını yapan Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, hem küresel hem de ulusal ölçekte e-ticaretin geldiği noktayı değerlendirerek yeni hedefleri ve düzenlemeleri açıkladı.
E-ticaret sektörünün Türkiye’de anlaşılmasında Kovid-19’un önemli bir etkisi olduğunu dile getiren Bolat, dünya ticaretindeki trendlerin etkisiyle son yıllarda işletmelerin hem iç hem de yurt dışı pazarlarda online kanallar aracılığıyla ticarete daha yoğun bir şekilde sarıldığını belirterek, Kovid-19 ortaya çıktığında henüz e-ticarete girmeyen işletmelerin duyduğu pişmanlıktan bahsetti.
İnternetten siparişler arttı
Ticaret Bakanı Bolat, 2022 yılında 5,5 trilyon dolar olan küresel e-ticaret hacminin geçen yıl itibarıyla 7 trilyon dolara yükseldiğini kaydederek, 2026’da 8 trilyon doları aşmasının beklendiğini söyledi. E-ticaret çalışmalarının yaygınlaştığını görmekten memnuniyet duyduğunu söyleyen Bolat, “Avrupa’da, Kafkaslar’da, Orta Asya’da, Orta Doğu’da, Balkanlar’da, Afrika’da e-ihracatımızın yaygınlaşmakta olduğunu görmekten büyük bir memnuniyet duyuyoruz. Ama tek başımıza değiliz tabi çok büyük devler, dev oyuncular var. Onlarla rekabet edebilmek kolay değil. Ama bu gelişme dış ticaret çalışmalarımızda yeni bir alan haline geldi. Müzakere alanı, anlaşma alanı haline geldi. Bütün bu konularda siz değerli sektör paydaşlarıyla istişare ve koordinasyon içinde çalışıyoruz. Ülkemizde TÜİK verilerine göre internet üzerinde mal ve hizmet siparişi veren fertlerin oranı 2020’de Kovid-19’un ilk yılında yüzde 35 iken bu yıl yüzde 55,7’ye yükseldi. 5 yılda iki katından fazla e-ticaretle sipariş verme oranı yükselmiş oldu” dedi.
Türkiye’de e-ticaret hacminin 2024’te bir önceki yıla göre yüzde 61,7 artarak 3 trilyon lirayı aştığını belirten Bakan Bolat, bu rakamın 90 milyar dolara tekabül ettiğini açıkladı. Söz konusu rakama ilişkin detaylar paylaşan Bolat, toplam e-ticaretinin 3’te 2’sinin perakende e-ticaretten geldiğini, Bakanlık olarak e-ticaret konusunda yaptıkları çalışmalara değinerek, bu alanda hayata geçirilen düzenlemelere ilişkin örnekler verdi.
Rekabeti bozucu faaliyetlerin engellenmesi hedeflendi
Türk üreticilerin ve pazar yerlerinin dünyadaki rekabet gücünü koruyabilmek, yurt dışına yönelik satışları ve sektördeki ileri teknoloji yatırımlarını teşvik etmek amacıyla Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkındaki Kanun’da geçen yıl yapılan düzenlemelere ilişkin bilgiler veren Bolat, “Bazı yurt dışı pazar yerlerinin bizim pazarımızda çok ciddi pazar payı alarak yurt içindeki işletmeleri silip süpürebilme tehlikesi vardı bunu önlemek istedik” dedi. Bolat, bu düzenlemenin ardından yönetmelikte de değişiklikler yaptıklarını, burada özellikle satıcıların da şikayetlerini dikkate aldıklarını vurguladı.
Ticaret Bakanı Bolat, yurt dışına satışlarda verilen destek ve teşviklerden bahsederek, bu alanda yapılan düzenlemelere ilişkin bilgiler verdi. Ticaret Bakanlığı olarak, yön gösteren, yol açan ve sektörle birlikte geleceği şekillendiren bir aktör olma vizyonunu taşımayı hedeflediklerini ifade eden Bolat, “Bu vizyonun en somut göstergelerinden biri de bu yıl 21 Kasım 2025’de hayata geçirmeyi planladığımız ve üzerinde titizlikle çalıştığımız E-Ticaret Festivali’dir. Buradaki amacımız ekonomideki canlılığı artırmaktır. Sosyal medyada ne kadar felaket senaryosu çizilmeye çalışılsa da bütün göstergelerde olumlu bir trend, güçlü bir istikrara doğru iyileşme söz konusu. Salgın, savaşlar ve depremler sonrasında yaralarımızı hızla sardık. Karşı karşıya kaldığımız zorluklarda gerçek gücünü ortaya koyan çok dayanıklı bir ülke ve milletiz. Hangi doğal afet, hangi uluslararası kriz olduysa her birinden adeta Sayın Cumhurbaşkanımızın söylediği gibi teğet geçerek, güçlü bir şekilde tekrar zirveye doğru tırmanmayı başarabiliyoruz.”
Bakan Ömer Bolat, e-ticaret ile ilgili aktörlerle etkileşim içinde çalışmaya devam edeceklerini belirterek, birçok ilde e-ticaret konusunda farkındalık, tanıtım ve bilinirlik eğitimleri yapılacağını, toplam 30 ilde planlanan bu eğitimlerin 2026 başında tamamlanacağını söyledi. Bütçelerinin yüzde 60’ını mal ve hizmet ihracatına destek olarak sunduklarını dile getiren Sayın Bakan, “Burada e-ticareti de unutmadık. e-Kolay İhracat Platformu var. Bu şekilde e-ihracatı ve diğer mal ve hizmet ihracatını teşvikte e-ticareti de unutmuyoruz. Onu da aynı şekilde destekliyoruz” dedi. Bolat, sözlerini şöyle tamamladı:
“Bir yıl Ankara’da bir yıl İstanbul’da. İstanbul’daki Küresel E-İhracat Zirvesini IGEXX’i de 2026 Eylül başında düzenleyeceğiz. E-İhracat desteklerinin inceleme süreçlerini hızlandıran dijital teşvik takip modülümüz çalışmakta, bütün amacımız sürdürülebilir ihracat hamlesini başarmaktır. Ama esas hedefimiz kaliteli, itibarlı, teknolojisi iyi olan Türk ürünlerinin dünya vitrinine taşınmasını ve dünya alıcılarıyla buluşmasını sağlamak, ülkemize döviz kazandırmak ve dövizin bir sorun olmasını engellemektir. Ticaretin yeni otobanı olan dijital pazarlarda Türk firmalarının ve ürünlerinin daha çok pay almasını sağlamaktır.”